W przypadku dachów płaskich często można spotkać się z określeniem „dach balastowy”. Najprościej mówiąc jest to konstrukcja, w której membrana dachowa jest przykryta kolejnymi warstwami. Czym charakteryzuje się takie rozwiązanie, jakie daje korzyści i jakie materiały wykorzystuje się do jego budowy?
Dach balastowy (określany też jako balastowany) jest pokryty membraną z warstwą balastu. Balastem może być np. żwir, gleba lub też płyty chodnikowe. Dzięki temu, membrany zabezpieczone są przed bezpośrednim działaniem czynników atmosferycznych, rozerwaniem, przebiciem oraz innymi uszkodzeniami mechanicznymi. Konstrukcja balastowa dobrze sprawdza się w nowych inwestycjach i umożliwia też łatwą metamorfozę już użytkowanej połaci oraz stworzenie na niej np. dachu zielonego.
Dach balastowy może być wykonany w systemie tradycyjnym lub w układzie odwróconym. Co to oznacza? W przypadku pierwszego rozwiązania membrana jest umieszczona na wierzchu izolacji termicznej, co zapobiega jej zawilgoceniu. Jeśli materiał izolacyjny (musi być odporny na ściskanie) nasiąknie wodą, szybko straci swoje właściwości termiczne. Struktura dachu w systemie tradycyjnym wygląda więc następująco: od spodu znajduje się podłoże, które jest pokryte paroizolacją, a następne warstwy stanowią: izolacja termiczna, ewentualnie warstwa oddzielająca, membrana dachowa i na wierzchu balast. Tego typu rozwiązanie może być stosowane zarówno w ciężkich konstrukcjach z betonu, jak i lekkich nośnych konstrukcjach z blach stalowych.
Inną opcją jest dach odwrócony, gdzie membrana jest umieszczana pod izolacją termiczną. Zapewnia to skuteczne zabezpieczenie membrany przed uszkodzeniami, jest jednak rozwiązaniem droższym. Żeby zapobiec zawilgoceniu warstw znajdujących się powyżej membrany, wykorzystuje się izolację termiczną o małej nasiąkliwości, np. XPS. Możliwy jest też mix i połączenie obu układów ¬– tradycyjnego i odwróconego poprzez ułożenie podwójnej warstwy termoizolacji, pod i nad membraną.
Jakie membrany sprawdzają się na dachu balastowym? Najlepiej zastosować rozwiązanie odporne na promieniowanie UV, wysoką temperaturę, przerastanie korzeni i działanie mikroorganizmów. Dobrym wyborem jest więc membrana Protan G, która posiada takie właściwości. Jeśli konstrukcja narażona jest na duże obciążenia, np. na dachach parkingów, dachach zielonych intensywnych czy przepustach, to skutecznym rozwiązaniem jest membrana o większej grubości, jak Protan GG.
O czym warto pamiętać przy montażu? ¬– W konstrukcji dachu balastowego możliwe jest zamontowanie membrany dachowej w większych arkuszach, bez konieczności użycia łączników mechanicznych w środkowej części dachu. Dzięki temu montaż jest łatwiejszy i przebiega sprawniej. Mechaniczne, liniowe zamocowanie membrany jest potrzebne wokół wszystkich przebić i na krawędziach dachu – mówi Jerzy Kosior, Doradca Techniczny Protan Polska. Tam, gdzie siła oddziaływania (ssania) wiatru jest większa, czyli na narożnikach i po obwodzie dachu, konieczne może być użycie dodatkowego balastu lub np. zastąpienie żwiru płytami betonowymi.
Prawidłowo wykonany dach balastowy to szereg korzyści: poprawa parametrów termicznych i akustycznych budynku, skuteczna ochrona warstwy izolacji termicznej przed działaniem czynników atmosferycznych oraz przed przebiciem, ognioodporność (balast z kamieni czy żwiru jest całkowicie ognioodporny) oraz brak konieczności „dziurawienia” warstw izolacji. To również możliwość zagospodarowania przestrzeni poprzez urządzenie na niej zielonego dachu. Ponieważ warstwy balastu stanowią znaczące obciążenie stropodachu, przed rozpoczęciem inwestycji każdorazowo konieczne jest wykonanie obliczeń obciążeń i dostosowanie do nich konstrukcji obiektu.
